Mentale vaardigheden in de sport (deel 1: aandacht richten)

Het mentale aspect krijgt steeds meer aandacht in de sportwereld. Zelfs voetballers vanuit de toch conservatieve voetbalwereld komen er openlijk voor uit dat zij weleens een mental coach c.q. sportpsycholoog hebben bezocht. Bijvoorbeeld Daley Blind die een sportpsycholoog bezocht nadat hij in zijn eerste periode herhaaldelijk werd uitgefloten in de Amsterdam Arena door het Ajax-publiek. Hoe sterk Daley Blind hier is uitgekomen weten we inmiddels allemaal. Voorbeelden van mentale vaardigheden zijn doelen stellen, aandacht richten, visualiseren, gedachtecontrole en presteren onder druk. Voordat we één van deze vaardigheden verder toelichten is het belangrijk om te weten dat mentale training gaat om het systematisch aanleren van mentale vaardigheden om prestaties te verbeteren. Mentale begeleiding beïnvloedt alle aspecten van bewegen/sport, zoals te maken keuzes, persoonlijkheid, relaties en hieronder valt ook mentale training. Daarnaast bestaat er nog mentale voorbereiding, dit vindt vlak voor een wedstrijd of training plaats. Vaak hoor je dat een speler op de training de sterren van de hemel speelt en er tijdens de wedstrijd niks van bakt of dat hij of zij de ene week fantastisch speelt en de andere week als een natte krant. Bij deze wisselingen in prestatie, ligt de oorzaak meestal in het mentale gedeelte. Het kunnen omgaan met tegenslagen, druk, vermoeidheid, faalangst, vernedering door coach of collega, allemaal zaken waarmee je als sporter te maken krijgt maar vaak ook in je privé/werkleven. Leer jij hiermee goed om te gaan in je sport op jonge leeftijd, dan vertaal je dit gemakkelijk naar je privé-/werkleven op latere leeftijd. Als ouder van een sportend kind is het belangrijk in te zien hoe motivatie, spanning, zelfvertrouwen etc. de prestatie van uw kind beïnvloedt en dat deze te trainen zijn. Hieronder zullen we aandacht richten, een van de meest toegepaste mentale vaardigheden, kort toelichten. Bij aandacht richten worden veelal de concentratiecirkels van Eberspacher gebruikt (zie afbeelding). Als je in cirkel 1 zit gaat het goed en ben je volledig gefocust met je taak bezig. Zit je in cirkel 2 gaat het al ietsje minder en ben je bijv. afgeleid door het weer, de opmerkingen van je coach of de scheids die slecht fluit. In cirkel 3 denk je bijv. aan je gemiste kans van net. Als je goed was geweest had je die bal wel gemaakt. In cirkel 4 denk je aan winnen of verliezen, het staat bijv. 1-1 en daardoor twijfel je om aan te vallen of in te zakken. In cirkel 5 ben je bezig met de gevolgen van winnen of verliezen en zit je in cirkel 6 ben je het helemaal kwijt. Je zult merken dat als het kind zich bewust is van deze cirkels dat hij of zij minder snel geneigd is afgeleid te zijn en sneller kan schakelen naar zijn of haar taak. Als trainer trainen wij de aandacht tijdens de trainingen door kinderen bewust te maken van hun taak, bijv. de verdedigende houding in het 1vs1 duel en ook afleiding toe te voegen aan een oefening waardoor zij daarmee om leren gaan. Fouten maken mag en zijn er om van te leren! Wat vind je van deze blog??? Meer weten over aandacht richten??